KADINCA GİYİM VİTRİN IŞIKLARINI KAPATIYOR

ARTVİN’İN "KADINCA GİYİMİ" KAPILARINI KAPATIYOR

Artvin’de kadın giyimi denince akla ilk gelen mağaza: ‘Kadınca Giyim’.

Mağazanın kurucusu ve sahibi, aynı zamanda ismini de taşıyan kişi: Nimet Önen. Bu haber, 39 yıllık bir esnaflık serüvenine ve güçlü bir kadın girişimcinin gerçek yaşam öyküsüne ışık tutuyor. Kadınca Giyim, yıllarca Artvin’deki kadın memurları, genç kızları giydirdi. Ancak bu uzun soluklu ticari serüven, 15 Ekim itibarıyla sona eriyor.

Zorunlu Bir Başlangıç

Nimet Önen, idealist bir öğretmen olarak hayata atıldı. Ancak 12 Eylül Askerî Darbesi sonrasında yaşadığı zorluklar nedeniyle memuriyetten ayrılmak zorunda kaldı. Eşiyle birlikte zorlu bir sürgün süreci geçirdi. Çocuklarının sağlık sorunları ve dönemin baskıcı yönetiminin uyguladığı "mobbing" sonucunda öğretmenlik mesleğini bırakmak zorunda kaldı.

Hiçbir maddi birikimleri yokken Artvin’e döndüler. Eşinin baba evine yerleştiler. Ancak pes etmediler. Mücadeleye sıfırdan başladılar.

Bir Kadın Girişimcinin Doğuşu

Artvinli TV Genel Yayın Yönetmeni Gazeteci Hatice Nur Ersöz, bu direniş öyküsünü ekranlara taşıdı. Kadın girişimcilerin hikâyelerine her zaman öncelik veren Ersöz, Nimet Önen’le yaptığı bu özel röportajda hem geçmişi hem bugünü konuşturdu.

Kadınca Giyim'in 39 yıllık hikâyesi boyunca yaşananlar, Nimet Önen’in sözleriyle şöyle:

Ersöz: Kadın girişimciliğe nasıl başladınız?

Nimet Önen:

Toplamda 39 yıllık bir esnaflık yaptım. Ondan önce 6–7 yıl öğretmenlik mesleğini icra ettim.

Ersöz: Sizi tanıyalım.

Nimet Önen:

1958 yılında Artvin'in Ardanuç ilçesinde doğdum. 1976’da Giresun Öğretmen Okulu’nu bitirdim. Babam esnaftı. Biz öğretmen okullarının son mezunlarıydık. Yusufeli'nin İşhan köyüne atandım, ardından evlenerek Artvin’e geldim ve 4 yıl köy öğretmenliği yaptım.

Ersöz: Öğretmenlikten neden ayrıldınız?

Nimet Önen:

Mesleğimi severek yapıyordum ve asla ayrılmayı düşünmemiştim. Ancak 12 Eylül Askerî Darbesi sonrası, hiçbir suça karışmamış olmama rağmen, birçok memur gibi ben de sürgün edildim. Samsun Terme’nin dağ köyüne gönderildim. Çocuğum hastaydı, sağlık sorunları nedeniyle oraya gidemedim ve mecburen istifa ettim. Aynı süreçte eşim de görevinden ayrıldı. Ekonomik olarak zor günler geçirdik, eşimin köyüne yerleştik.

Bir İş Hayali: Kadınca Giyim

Yeni bir başlangıç için dükkân kiraladım. İlk adımı atarken bana en büyük manevi desteği veren kişi, rahmetli Müşerref Teyzemizdi. Elimizde çok az sermaye vardı. O kadar ki rafları doldurmak için ‘Cennet Pastanesi’'nden aldığımız tatlı kutularını süsleyip içine ürün koyduk.

Halk Eğitimi Merkezi’ne yakın olduğum için yoğun ilgi gördüm. Artvin’in ilk kadın esnaflarından biri olarak her adımımı dikkatle attım. Kadın olmamdan dolayı hiçbir zorluk yaşamadım. Hedef kitlem zaten kadınlardı. 1986'dan beri kadın olduğum için değil, işimi iyi yaptığım için ayakta kaldım.

Ersöz: Ticari hayatınızda sizi en çok ne üzdü?

Nimet Önen:

Artvin giderek fakirleşiyor. Kültürel yaşam zayıfladı. Eskiden çaylar, balolar, kermesler yapılırdı; insanlar giyinip sosyalleşirdi. Şimdi geçim sıkıntısı yüzünden bu etkinlikler yok denecek kadar azaldı. Bu durum, bizim gibi yerel esnafı da doğrudan etkiliyor.

Ben mağazama hiçbir zaman kendimin giymeyeceği ürünleri getirmedim. Ara bedenlere önem verdim. Müşterilerimle birlikte yaş aldım. Eskiden çocuk okutmak memur ailesini zorlamazdı. Şimdi eğitim masrafları ciddi bir yük oldu.

Ersöz: Yeni kadın girişimcilere öneriniz nedir?

Nimet Önen:

İlk kural, işinizi sevmek ve ona saygı duymak. Aldığınız ürünü bile saygı ile yerleştirmeniz lazım. Bir arkadaşım, “Siz bir elbiseyi mücevher gibi açıyorsunuz” demişti. Bu, işine saygı göstermekle ilgili.

Eskiden işyeri açmak isteyen kadınlara “korkmayın, destek olurum” diyordum. Ama şimdi bunu diyemiyorum. Ekonomik şartlar ağırlaştı, faiz oranları yükseldi, sanal satışlar geleneksel mağazacılığı zor durumda bıraktı. Artık gençlere "biraz bekleyin" diyorum.

Ersöz: Mağazada indirimler görüyorum. Neler söylemek istersiniz?

Nimet Önen:

İndirimleri birkaç aydır sürdürüyoruz. 15 Ekim’de mağazayı kapatmayı planlıyorum. Yaşlandım ve artık yoruldum. 40 yıla yakın bu işi sürdürdüm. Sadık müşterilerimin sayesinde ayakta kaldım. Müşterim olsun olmasın tüm Artvinli kadınlara teşekkür ediyorum. Her zaman yanımda oldular.

Veda Vakti

Gazeteci Hatice Nur Ersöz, bu vedayı şöyle özetliyor:

“Bir esnafın daha vitrini kararacak. Geriden yeni kadın girişimciler gelir mi bilinmez. Ama Artvin’in Nimet Ablası, kadınların uzaklara gitmeden moda ve kaliteli kıyafetlere ulaşmasını sağladı. Kadınca Giyim’in kurucusu Nimet Önen’e, 40 yıllık hizmeti için şahsım ve kurumum adına teşekkür ediyorum. Ailesiyle birlikte sağlıklı, huzurlu bir emeklilik diliyorum.”

Röportaj: Hatice Nur ERÖZ

Kamera: Murat Meydan

Fotoğraf: Dilek Kaya

Editör: Sedat VARAN