KÖNDAR, NİŞOŞ, REYHAN SİZE NEYİ HATIRLATIYOR?

Artvin yöresinde yetişen baharatlar, Artvin mutfak kültüründe önemli yer tutuyor.

08HABER, Artvin’de başta çorbalar olmak üzere etlerde kullanılan baharatların izini sürdü. Girişimci kadınlarımızdan Hülya Dokur, Gazeteci Sedat Varan’a köndar, nişoş ve reyhan’ın toplanma ve hazırlanma sürecini anlattı. Artvin gastronomisinde önemli yer tutan, yoğurt çorbası, döner, et yemekleri ile tavuklu yemeklere katılan baharatlar, Artvinlinin damak tadında büyük haz bırakıyor. Ev hanımlarının vazgeçilmez baharatları arasında yer alıyor.

KÖNDAR, NİŞOS VE REYHAN

Ömrünü tarıma, rençberliğe adamış kadın girişimci Hülya Dokur, Artvin yöresinde yetişen bitkilerden elde edilen baharatların, geçmişten geleceğe yaşatılması gerektiğini ve mutfak kültüründe bize atalarımızdan kalan önemli bir miras olduğunu söyledi.

Dokur, “Köndar ve nişoş dağlarda, doğada oluyor, yayla yollarından topluyoruz, yıkıyoruz, kurutuyoruz ve pazara getiriyoruz. Baharatlarımız bahar aylarında ve güz aylarında oluyor. Köndarı yoğurt çorbalarında kullanıyoruz. Nişos, taş namesi olarak dağ kekiği, dağ nanesi olarak da adlandırılıyor. Artvin, Yusufeli, Erzurum tarafında da çok bilinen baharattır. 

Yoğurt çorbalarında; astım, bronşit, nefes darlığı, hazımsızlık ve de gaz oluşmasında, evde rahatsızlığı olan biri varsa baharatlı çorba ve yiyecekleri yiyip rahatlar.” dedi.

REYHAN

Artvin yöresel, dönerlerde damak tatlarını süsleyen rehandır. Fesleğen olarak da anılır.

Reyhan bostanda yetişiyor. Etli yemeklerde, köfte, patates ve dönerlerde kullanılır. Ben köy parfümü diyorum. Diğer adı fesleğendir. “

Hülya Dokur, çay bardağı ile 15TL’den sattığı köndar, nişoş için “Sabahtan akşama kadar 4 kg. kabı ancak 1 günde toplayabiliyoruz. Benim yevmiyem, eşimin yevmiyesi, benzin parası gibi masrafları oluyor. Bu bitkiler, yolu olmayan yerlerde oluyor. Keçilerin otladığı alanlarda bulunuyor. Gelenek olarak yaşatıyoruz.

Damak tatlarına babaannelerimiz, anneannelerimizden alıştığımız için bu damak tatlarını yaşatmaya çalışıyoruz.” dedi.

Dünya mutfak kültüründe baharatlar, gıdalara az miktarda katılmalarına rağmen, aroma ve lezzet değişiminde önemli rol oynamaktadır.

Artvin yöresinde geçmişten gelen baharatlar arasında köndar, nişoş ve reyhan önemli yer tutuyor.